Çin, Himalayalar'ın derinliklerinde, Tibet'teki Yarlung Tsangpo Nehri üzerinde 168 milyar dolarlık devasa bir hidroelektrik sistem inşa ediyor. Bu proje, dünyanın en fazla elektriğini üreterek ülkenin elektrikli araçlara geçişini ve yapay zeka modellerinin enerji ihtiyacını karşılamayı hedefliyor. Çin lideri Xi Jinping tarafından "güçlü, sistematik ve etkili bir şekilde ilerletilmesi" çağrısı yapılan bu sistem, 2.000 metrelik bir irtifa düşüşünü kullanarak dağların içinden tünellerle enerji elde edecek, mühendislik açısından eşi benzeri görülmemiş bir başarı olarak nitelendiriliyor. Bu devasa altyapı, Asya'nın su kulesi olarak bilinen bir bölgedeki önemli bir nehri kontrol altına alacak.
Proje, Çin'in kömüre dayalı enerjiden uzaklaşarak iklim değişikliğiyle mücadele çabalarına katkıda bulunma potansiyeli taşısa da, beraberinde ciddi riskler ve tartışmalar getiriyor. İnşaatın, nadir ve bozulmamış bir ekosistemi ile yerli halkın atalarının evlerini bozabileceği endişesi bulunuyor. Ayrıca, nehre bağımlı olan Hindistan ve Bangladeş'teki on milyonlarca insan için ekosistem, balıkçılık ve tarım üzerindeki potansiyel etkileri yeterince incelenmediği belirtiliyor. Hindistan'da "su bombası" olarak adlandırılan proje, Çin-Hindistan sınırına yakınlığı nedeniyle iki nükleer güç arasındaki uzun süreli toprak anlaşmazlığında bir gerilim noktası haline gelebilir.
Projenin tasarımı hakkındaki detaylar gizlilik perdesiyle örtülü kalmaya devam ediyor. Bu durum, Çin'in muazzam teknik yeteneklerini ve temiz enerji arayışını gösterse de, potansiyel olarak geniş kapsamlı sonuçları olan bir girişimde bile şeffaflık eksikliğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu sistemi gezegenin gördüğü en karmaşık, yenilikçi ancak aynı zamanda en riskli ve potansiyel olarak en tehlikeli baraj sistemi olarak tanımlıyor. Çin Dışişleri Bakanlığı ise projenin "onlarca yıllık derinlemesine araştırma" ve "kapsamlı önlemler" sonucunda hayata geçirildiğini savunuyor.
Çin'in Himalayalar'da inşa ettiği devasa hidroelektrik projesi, ülkenin enerji ihtiyaçlarını karşılarken çevresel, sosyal ve jeopolitik riskleri de beraberinde getiriyor.